عباس عراقچی پس از دیدار با رافائل گروسی در نیویورک دوباره پیشرفت در همکاری با آژانس را به “مسئولیت‌پذیری طرف‌های غربی” منوط دانست. گروسی نسبت به مرحله‌ای دشوار در دیپلماسی با ایران هشدار می‌دهد.عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۳۱ شهریور برای شرکت در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد وارد نیویورک شد و ساعاتی بعد با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و مذاکره کرد.
عراقچی در سخنان خود در بدو ورود به نیویورک ضمن اشاره به حمله اسرائيل و امریکا گفت که قرار است با “عمده وزرای خارجه اروپایی” دیدار کند و “طرف‌های مقابل باید تصمیم بگیرند که آیا همکاری را انتخاب می‌کنند یا تقابل را.”
بیشتر بخوانید:اسلامی: بازرسی‌‌های آژانس مشروط به اتخاذ تدابیر ویژه است
او گفت جمهوری اسلامی با “زبان فشار و تهدید” پاسخگو نیست و به دنبال “راه حل دیپلماتیک است.”
عراقچی در میانه روز دوشنبه دیداری نیز با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام داد که به گفته او بر “آخرین وضعیت برنامه هسته‌ای ایران، توافق با همکاری ایران و آژانس و جریان اسنپ‌بک در شورای امنیت” متمرکز بود.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی اندکی پس از این دیدار در اطلاعیه‌ای نوشت که عراقچی “هرگونه پیشرفت” در همکاری با آژانس را ” منوط به مسئولیت‌پذیری طرف‌های مقابل و توقف زیاده‌خواهی و سوء استفاده آنها از شورای امنیت برای اعمال فشار بر ایران” دانست.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
عراقچی در ابتدای ورود به نیویورک هم تهدید کرده بود اگر اسنپ‌بک عملیاتی شود، “توافق با آژانس نیز از اعتبار می‌افتد” و گفت توافق همکاری با آژانس در شرایط بعد از جنگ ۱۲ روزه صورت گرفته و اگر اسنپ‌بک عملی شود، “ما با شرایط جدیدتری مواجه هستیم.”
وزیر خارجه ایران دیدار با طرف‌های اروپایی را “موقعیت مناسبی” برای “آخرین رایزنی‌ها” دانست و گفت: «در غیر این صورت راه مردم ایران مشخص است، ما مسیر خود را ادامه می‌دهیم.» » روشن نیست مسیری که عراقچی به آن اشاره می‌کند چیست. بخصوص که ۷۰ نماینده مجلس ایران و برخی چهره‌های دیگر نظام از ضرورت تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی سخن گفته‌اند.
دیپلماسی هسته‌ای ایران در وضعیتی پیچیده
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز دوشنبه پیش از دیدار با عراقچی، به خبرگزاری فرانسه گفت “ما اکنون با وضعیت بسیار پیچیده‌ای روبه‌رو هستیم” و تلاش‌های دیپلماتیک برای حل اختلاف بر سر برنامه هسته‌ای ایران در یک “مرحله دشوار” قرار گرفته است. با این حال به گفته او مذاکرات ادامه خواهد یافت. از نظر گروسی “آنچه مهم است این است که ارتباطات ادامه دارد” و شاید در “طول هفته نشست‌های بیشتری برگزار شود.”
از گروسی و تیم او هنوز اظهار نظری در باره کم و کیف دیدار با عراقچی در نیویورک منتشر نشده است.
بیشتر بخوانید:برنامه هسته‌ای ایران
اظهارات و دیدارهای روز دوشنبه در حالی صورت گرفت که شورای امنیت سازمان ملل چهار روز پیش‌تر رأی به بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران داد؛ با این رای تحریم‌هایی که در ازای محدودیت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران در توافق سال ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمده بودند، از ۲۸ سپتامبر دوباره به اجرا گذاشته خواهند شد؛ مگر این‌که ایران بتواند ظرف هفته جاری آینده شورای امنیت را برای لغو این تصمیم متقاعد کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اوایل این ماه ایران اعلام کرد با آژانس در قاهره به توافقی دست یافتند که به موجب آن بازرسی از تأسیسات هسته‌ای ایران از سر گرفته می‌شد. اما نهایتا تنها اجازه بازرسی از نیروگاه اتمی بوشهر داده شد. ایران پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای‌اش این بازرسی‌ها را متوقف کرد.
سایه جنگ و وعده‌های دولت
هم‌زمان با گفت‌وگوها و اظهارنظرها در نیویورک، محمدرضا عارف، معاون اول جمهوری اسلامی نیز در جلسه شورای اقتصاد در تهران در ارتباط با “آمادگی برای احتمال بازگشت تحریم‌ها” گفت: «دولت برای شرایط خاص برنامه دارد و حکمرانی در شرایط خاص تدوین شده است.»
او افزود: «ما داوطلب جنگ و بازگشت تحریم‌ها نیستیم و در صورت اجرای مکانیزم ماشه پیش‌بینی‌های اقتصادی صورت گرفته است.» عارف مدعی شد “نظام، دولت و مردم در برابر برنامه سه کشور اروپایی برای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت آمادگی کامل را دارند”.
به گفته او دولت “برای شرایط خاص” برنامه‌هایی در قالب “بسته‌های معیشتی” در نظر گرفته است. عارف همچنین به “ساز و کارهای مدیریتی” تدوین شده برای شرایطی نظیر دوران جنگ ۱۲ روزه اشاره کرد و امیدواری داد که “ذخایر کالاهای اساسی به سال آینده هم می‌رسد”.
این “آمادگی‌ها” در حالی عنوان می‌شود که عارف در همین سخنرانی اذعان کرد که حکومت برای پیشبرد برنامه‌های خود و از جمله برنامه هفتم با مشکلات مالی دست به گریبان است. او گفت: «البته اصلاحاتی در برنامه هفتم لازم است که باید با مکانیزمی این اصلاحات اعمال شود. مهمترین مسئله هم تامین منابع مالی برای اجرای احکام برنامه هفتم است و باید منابع این احکام روشن شود.»
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران از سه‌شنبه اول مهر در مجمع عمومی سازمان ملل شرکت می‌کند. روشن نیست او چه پیامی برای حاضران خواهد داشت. اما سخنان مقام‌های جمهوری اسلامی بیش از آنکه بوی تلاش برای راه‌حلی دیپلماتیک را بدهد بوی جیره‌بندی، بسته‌بندی معیشتی، تحریم و حتی آماده شدن برای فضای جنگی را می‌دهد.
در برابر همین تهدید است که برخی فعالان سیاسی اصلاح‌طلب از پزشکیان خواستند پس از هماهنگی با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و با “اختیارات کامل” راهی نیویورک شود و در دیدار “مستقیم با رئیس‌جمهور آمریکا” از مسیر دیپلماسی برای تغییر شرایط کشور تلاش کند. تقاضایی که با توجه به مواضع خامنه‌ای، جو حاکم بر مجلس و “دیپلماسی” مورد نظر مقام‌های حکومت احتمالا بدون پاسخ می‌ماند.