دونالد ترامپ با اعلام حمایت از توقف موقت بمباران غزه برای پیشبرد “آزادی گروگان‌ها و توافق صلح” به حماس هشدار داد. ترامپ گفت که هرگونه تعلل در اجرای طرح غزه پذیرفتنی نیست. حماس می‌گوید با برخی عناصر طرح موافق است.ترامپ در یادداشتی بر تمایل خود برای تکمیل “توافق گروگان‌ها و صلح” تأکید کرد و با خطاب قراردادن حماس گفت: «باید سریع عمل کنید، وگرنه همه چیز منتفی است.» او افزود هر نتیجه‌ای که به بازگشت تهدید از ناحیه غزه بینجامد پذیرفتنی نیست و از همه طرف‌ها خواست مسیر اجرای توافق را بدون تأخیر طی کنند.

حماس اعلام کرده با برخی بندهای طرح پیشنهادی موافق است و برای ورود فوری به مذاکرات جهت روشن‌سازی مفاد آمادگی دارد. در بیانیه این گروه آمده که اصل آزادی همه گروگان‌ها (اعم از افراد زنده و اجساد) بر مبنای فرمول تبادلِ مندرج در طرح ترامپ مورد پذیرش است. حماس هم‌زمان از برگزاری کنفرانسی در مصر با مشارکت گروه‌های فلسطینی برای بحث درباره آینده حکمرانی در غزه خبر داده است.

تحرکات دیپلماتیک؛ نقش قاهره و فرستادگان کاخ سفید

هم‌زمان با اعلام مواضع حماس، جَرد کوشنر و استیو ویتکاف به‌عنوان فرستادگان رئیس‌جمهور آمریکا راهی قاهره شدند تا با میانجی‌ها درباره آزادی گروگان‌ها و چارچوب آتش‌بس گفت‌وگو کنند. انتظار می‌رود مذاکرات بر جزئیاتی مانند زمان‌بندی تبادل، ترتیبات امنیتی در گذرگاه‌ها و سازوکار نظارت بر اجرای تعهدات تمرکز کند.

خطوط کلی طرح ترامپ برای غزه

در طرح مطرح‌شده، توقف درگیری‌ها، آزادی گروگان‌ها در بازه‌ای حداکثر ۷۲ ساعته، خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی از غزهو خلع سلاح حماسذکر شده است. همچنین تصریح شده که حماس و سایر گروه‌ها در دوره پساجنگ نقشی در اداره غزه نداشته باشند و اداره سرزمین به یک نهاد تکنوکرات سپرده شود (با نظارت یک مرجع گذار سیاسی). هدف اعلامی، ایجاد سازوکار اجرایی برای تثبیت آتش‌بس، بازگشت خدمات پایه و آغاز بازسازی است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در حالی که از توقف موقت برای پیشبرد روند گروگان‌ها سخن گفته می‌شود، ارتش اسرائیل می‌گوید عملیات در بخش‌هایی از غزه ادامه دارد و از ساکنان خواسته به مناطق درگیری بازنگردند. منابع پزشکی در غزه از کشته و زخمی‌شدن ده‌ها نفر در حملات بامدادی خبر داده‌اند. سازمان دفاع مدنی غزه نیز از تداوم الگوی حملات ترکیبی خبر داده که شامل حملات هوایی، توپخانه‌ای و پهپادی است.

در اسرائیل، “انجمن خانواده‌های گروگان‌ها و مفقودان” خواستار “مذاکرات سریع” برای جلوگیری از آسیب‌های غیرقابل جبران به گروگان‌ها شده است. در غزه بخشی از شهروندان از اعلام آتش‌بس استقبال کرده‌اند اما می‌گویند شدت حملات هنوز کاهش محسوس نیافته و بازگشت امن به محلات درگیر ممکن نیست.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

با وجود اعلام اصول کلی، مسیر اجرا با گره‌های عملی روبه‌رو است که شامل ترتیب و تضمین هم‌زمانی گام‌ها، نسبت آزادی گروگان‌ها با آزادی زندانیان، نحوه ایجاد و پاسخ‌گویی نهاد تکنوکرات برای حکمرانی پس از جنگ، تأمین امنیت گذرگاه‌ها و نظارت بین‌المللی قابل اعتماد، منابع مالی و سازوکار شفاف برای بازسازی و جلوگیری از انحراف منابع و نیز مدیریت بی‌اعتمادی عمیق میان طرف‌ها و ریسک فروپاشی آتش‌بس بر اثر حادثه می‌شود. در کنار این موارد، اختلاف روایت‌های داخلی در اسرائیل و شکاف‌های درون‌گروهی میان فلسطینیان می‌تواند سرعت تصمیم‌گیری را کاهش دهد و بر قابلیت اجرای تعهدات اثر بگذارد.